Kinh doanh là cuộc đua không có điểm dừng và chắc chắn không dành cho những người thiếu năng lực học tập suốt đời. Anh Mai Hữu Tín, nguyên Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam khoá 4, thành viên tổ chức Chủ tịch trẻ thế giới, người đang lãnh đạo 60 doanh nghiệp chia sẻ với Doanh nhân trẻ cả nước tại phiên chính thức Đại hội Doanh nhân trẻ Việt Nam lần thứ VII, nhiệm kỳ 2022 – 2025.
“Cảm ơn Ban Tổ chức Đại hội đã mời tôi trao đổi về Tâm – Tầm và Thế của Doanh nhân trẻ Việt Nam (DNT VN) trong phát triển kinh tế đất nước thời đại mới. Tôi cho rằng chủ đề này đáng để chúng ta cùng suy nghĩ trong một dịp quan trọng như thế này.
Tính từ năm 1993, khi phong trào DNT của chúng ta chính thức bắt đầu, thì chúng ta nay đã được 29 tuổi. Năm 1993 đó, VN đứng thứ 67 trên thế giới về quy mô nền kinh tế. Hiện vị trí của chúng ta là 41.
Các DNT VN, bao gồm tất cả chúng ta đang ngồi đây, đã đóng góp một phần vào thành tựu này, đưa được vị thế của VN lên hơn rất nhiều. Nhưng rõ ràng là chúng ta chưa thể hài lòng với vị trí đó.
Hàn Quốc, với dân số ít hơn chúng ta, đã mất không tới 60 năm để vươn lên vị trí thứ 10 thế giới. Dân số của chúng ta đứng hàng thứ 15 trên thế giới. Mục tiêu mà chúng ta cần nhắm tới là đưa nền kinh tế của chúng ta cũng vươn đến vị trí này, hy vọng là ngay trong khi các bạn và tôi đều còn sống.
Đó là vị thế kinh tế. Trong xếp hạng các tỉ phú của thế giới, Việt Nam cũng đứng ở vị trí tương tự, hiện là 40. Nhưng dân VN ta giàu hay nghèo thật sự so với dân các nước lại không nằm ở các chỉ số đó. Tính theo thu nhập đầu người thì chúng ta đã leo được một quãng dốc dài, từ vị trí 170 vào năm 1993 đó lên vị trí 116 hiện nay.
Chúng ta làm doanh nhân là để làm giàu cho mình và đóng góp cho đất nước. Nhưng niềm vui của việc làm giàu trước hết nên từ việc nhìn ra được bao nhiêu mảnh đời chúng ta có thể chạm đến và làm cho cuộc sống của họ tốt hơn lên mỗi ngày, không chỉ giới hạn trong số cổ đông hay gia đình gần gũi của chúng ta, mà lan tỏa ra đến người lao động, đến các thành phần khác có gắn bó đến hệ sinh thái mà từng doanh nhân chúng ta tạo ra. Việc đó, tôi mong, nên nằm trong tim của mỗi doanh nhân.
Hạnh phúc của mỗi doanh nhân đều quý. Hạnh phúc mà từng doanh nhân góp phần tạo ra cho người khác chắc chắn là rất quý. Người làm kinh doanh xác định mục tiêu trước khi bàn tới cách làm. Trái tim của chúng ta mong ước làm điều gì thì cái đầu của chúng ta sẽ tính ra giải pháp thực hiện mong ước đó…
Hãy xác định với nhau rằng cái Tâm chung của chúng ta, của tất cả doanh nhân trẻ VN, là tạo ra được giá trị không chỉ cho riêng mình mà cho cả cộng đồng.
Cố gắng của từng người trong chúng ta, khi hợp lực vào nhau, qua tổ chức của chúng ta trên khắp 63 tỉnh, thành của đất nước này, sẽ tạo ra một giá trị vô cùng to lớn, tham gia vào nỗ lực chung đưa cuộc sống của người dân VN lên mức cao hơn nữa.
Vậy chúng ta sẽ làm điều đó bằng cách nào? Chúng ta luôn nghe về ba yếu tố để một ý tưởng kinh doanh tốt có thể được thực hiện thành công, tức là đủ vốn, đủ người giỏi và có môi trường kinh doanh phù hợp, trong đó yếu tố đủ người giỏi là yếu tố chính.
Từ trải nghiệm của chính cá nhân mình, bắt đầu với con số không và đang điều hành hơn 60 doanh nghiệp hôm nay, tôi hiểu thấm thía yếu tố chính của việc có đủ người giỏi đó. Công nghệ có thể thay đổi rất nhiều thứ, cách làm chắc chắn sẽ thay đổi để phù hợp, nhưng điều tôi có thể khẳng định chắc chắn là trong tương lai có thể nhìn thấy được, vẫn chưa có gì có thể thay thế được người giỏi trong quản trị kinh doanh.
Vậy như thế nào là người giỏi? Kiến thức nhà trường, ngay cả ở các trường tốt nhất, vẫn chỉ mới tạo ra một cái nền cơ bản thôi. Người giỏi của ngày hôm nay cần có thêm các năng lực rất quan trọng khác, bao gồm năng lực dấn thân làm chuyện khó, năng lực lãnh đạo, năng lực sáng tạo và năng lực học tập suốt đời.
Tôi xin nhấn mạnh vào năng lực cuối mà tôi vừa kể: Năng lực học tập suốt đời. Với tôi đây mới là năng lực chính tạo ra sự khác biệt giữa người này với người khác, giữa doanh nhân này với doanh nhân khác.
Khi bạn muốn doanh nghiệp của bạn so bì được với một doanh nghiệp đối thủ từ một nước phát triển chẳng hạn, thì trước hết bạn phải so được bạn với người lãnh đạo của doanh nghiệp đó, có nghĩa là vấn đề trở thành Tầm của bạn tới đâu.
Có thể ở mốc xuất phát của cuộc đua bạn chưa có đủ tầm cần có. Cách duy nhất giúp bạn nâng được tầm của bạn lên là học, học thật nhanh, học thật kiên trì, và học để không chỉ bằng mà phải vượt người khác. Chỉ khi đó bạn mới có cơ may cạnh tranh và tồn tại được. Bao nhiêu anh hùng đã phải dừng cuộc chơi và ngã ngựa chỉ vì nghĩ rằng mình đủ giỏi.
Sẽ không có ai đủ giỏi cả. Ngay khi bạn đã vươn lên đạt vị trí dẫn đầu thì vẫn có rất nhiều người khác âm thầm học tập để theo kịp và vượt qua bạn. Kinh doanh, do vậy, là một cuộc đua không có điểm dừng và chắc chắn không dành cho những người thiếu năng lực học tập suốt đời.
Nếu bạn có thể biến việc học tập suốt đời thành văn hóa chung của doanh nghiệp nơi bạn điều hành, thì bạn cũng đồng thời tạo ra một lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp của bạn, một lợi thế rất khó chinh phục. Hội DNT VN, do vậy, nên và cần là một tổ chức học tập. Người trẻ chính là người cần học nhiều nhất và cũng ở độ tuổi học tập tốt nhất.
Trong một tổ chức doanh nhân khác mà tôi có tham gia 14 năm nay, Tổ chức Chủ tịch Trẻ, với khoảng 30.000 thành viên ở 142 quốc gia, nhưng đang quản lý hơn 10% GDP toàn cầu, thì khẩu hiệu của tổ chức là “trở thành những nhà lãnh đạo tốt hơn qua trao đổi ý tưởng và học tập suốt đời.”
Hằng năm tôi đều đi học với họ. Tổ học tập của tôi với họ năm nay tại đại học Harvard có tổ trưởng là một tỉ phú Hy Lạp đã gần 70 tuổi, nhưng vẫn chuẩn bị các bài học của mình nghiêm túc như mọi người khác. Chúng ta cần làm gì để cạnh tranh với các doanh nhân như vậy? Bắt đầu bằng học các bạn ạ.
Tất cả các tỉ phú, dù là người VN hay là người nước ngoài, đều đã từng là các doanh nhân trẻ như các bạn. Rồi các bạn sẽ trưởng thành, sẽ làm được những điều to tát cho chính các bạn và cho đất nước này. Nhưng hãy luôn tạo và giữ được trong lòng mình một động lực thật lớn, mà với tôi là dẫn dắt một doanh nghiệp đại diện cho tiếng nói của hơn 96 triệu người VN chứ không nhất thiết phải là của riêng cá nhân hay gia đình mình. Hãy khai triển tối đa năng lực của mình không phải chỉ để giàu có cho cá nhân mình mà là mang lại sự giàu có cho người dân VN.
Tôi chúc các bạn có một nhiệm kỳ mới thật thành công, góp phần nâng cao vị thế của đất nước, xác định tâm thức phụng sự xã hội trong hoạt động doanh nghiệp, và nâng được tầm của chính mình, của đội ngũ của mình, bằng tiêu chí học tập suốt đời. Tôi và các anh chị đi trước sẽ luôn dõi theo và ủng hộ các bạn”.
(Tác giả – Mai Hữu Tín).
